9 - Beoordeling
Op verschillende momenten tijdens hun schoolloopbaan worden leerlingen beoordeeld. In de context van nieuwkomers wordt hun taalrijkdom of taalverwerving getest. Taaltesten vinden meestal plaats in een context van overgang (van de taalbadklas naar de reguliere klas bijvoorbeeld). We merken ook dat evaluatie vaak los staat van het taalaanbod in de lessen of het taalleerproces.
Ons idee over beoordeling is dat instructie en leren niet gescheiden moeten worden van evaluatie en beoordeling, maar het best geïntegreerd kunnen worden. Dit biedt kansen tot alternatieve manieren van evalueren, zoals: feedback of feed forward geven, groepsevaluatie of een co-assessment.
Hier is een sterke link met dynamische evaluatie (stapsgewijze feedback naar meer complexere en uitdagende taken) en met de Zone van Naaste Ontwikkeling van Vygotsky. De Zone van Naaste Ontwikkeling is het verschil tussen wat een leerling kan zonder hulp, en wat hij kan bereiken met ondersteuning.
We noemen geïntegreerde evaluatie en beoordeling “evaluatie om te leren” (en niet: evaluatie van het leren). Dit hangt samen met sociaal-constructivistische ideeën over leren: feedback en feed forward zijn voorbeelden van sociale interactie en evaluatie, en kunnen hand in hand gaan met coöperatieve leerstrategieën.
Het bovenstaande schema leidt tot de volgende conclusie: in het kader van het beoordelen van de competenties van nieuwkomers is een verschuiving op twee assen nodig. Ten eerste, van beoordeling in slechts één taal tot beoordeling waarbij de meertalige repertoires worden geëxploiteerd. Ten tweede een verschuiving van ‘beperkte toetsing’ (d.w.z. gestandaardiseerde tests) naar een bredere benadering van toetsing.
